İstanbul Şehir Üniversitesi
17 Mayıs Cuma
Atatürk Havalimanına gitmek üzere saat 8:30’da yola çıktık. Anadolu yakasında oturanlar için Atatürk Havalimanı sevimsiz bir yerdir, ulaşılması zor. Uçuş saati ve hava durumu izin verdiği takdirde deniz otobüsünü tercih ederim. 13:30’da kalkacak uçak için 9:10’daki deniz otobüsüne bindik, bu yeterince ihtiyat payı bırakıyor. Kadıköy ve Yenikapı’da durduktan sonra saat 10’da Bakırköy’e geldik, inerken Ahmet Cebeci ile karşılaştık, o da işe geç kalmış ve deniz otobüsünü tercih etmiş. İstanbul’un bir yakasında oturup öbür yakasında çalışanlara Allah sabır ve kolaylık versin, çekilir dert değil.
Atatürk Havalimanı artık kapasitesinin sınırına gelmiş durumda. Bütün kapılarında yolcular uzun kuyruklar oluşturmuşlar, güvenlikten geçiyorlar. Erken gitmenin avantajıyla Amerika’ya giden yolcuların muhatap oldukları güvenlik sorularını çabucak geçiyor, uçuş kartlarımızı alıyoruz. Pasaport kontrolünden geçmeden önce hazırladığımız sandviçleri yemek için sakin bir köşeye yöneldik.
Bizi uzun bir uçak yolculuğu bekliyor, vaktinde kalkan uçağımızla sorunsuz bir 11 saatlik uçuştan sonra yerel saatle 17:15’te Washington DC Dulles Havaalanına iniyoruz. Tam 45 dakika uçağın içinde pistin bir kenarında bekletiyorlar, uçağı yanaştıracak yer yokmuş! Oysa biz 4 tane boş körük saydık ve son bir saatte sadece 4-5 uçak indiğini öğrendik. Uçaktan inince ilginç bir taşıma aracına yanaştık ve pasaport kontrolüne gitmek için başka bir binaya götürüldük. Parmak izlerinin alındığı, poz vererek fotoğrafınızın çekildiği bir kontrolden sonra bavullarımızı aldık, gümrük kontrolünde durdurmadılar. Ferhan ve Elif uzun zamandır bizi bekliyorlar, kucaklaşıyoruz ve yola düşüyoruz. Washington DC’ye hizmet veren ikisi uluslararası biri yerel üç havaalanı var, hemen hepsi Maryland Üniversitesi College Park Kampüsüne aynı mesafede, 45 dakikalık bir yolculuktan sonra Ferhan’lardayız, o gün Başbakan da hala ABD’denin başkentinde ve Ferhan da Türk Öğrencileri Birliğinin Başkanı olarak akşam resmi bir kokteyle davetliymiş ama evde birlikte olmayı tercih ediyoruz. Evde bizi Elif’in annesi ve abisi bekliyorlar, onlar da 5 gündür buradalar. Yemek, kahve, çay ve sohbetten sonra jetlag’den bir an önce çıkmanın en iyi yolu olarak gittiğimiz yerin normal uyku saatinde yataklarımıza gidiyoruz.
18 Mayıs Cumartesi
Sabah kahvaltıdan sonra bir süredir tez savunması ve tez yazımı için yoğun bir tempo içinde olan çocuklarımızın iyice kalabalıklaşan ev için alışveriş yapmak gerektiğini söylemeleri üzerine çarşıya çıkıyoruz. Bir Asya Süpermarketinde Şili’den gelen persimmon (Trabzon hurması) görmek beni şaşırtıyor, doğru ya Şili’de şimdi sonbahar. Bu büyük ve lezzetli ananaslar Türkiye’ye gelmiyor, ya bu altın sarısı ve güzel kokulu, tatlı mangoları niye bulamıyoruz ki!
Plana göre ben Ferhan’ın arabası ile öğleden sonra yola çıkıp New Jersey’e gideceğim, Ferhan da önümüzdeki günlerde 7 kişi olacak aile fertleri için bir büyük araç (van) kiralayacak. O bölgedeki araç kiralayan küçük şirketlerde araç bulunamadığı için Baltimore Havaalanına gitmeye karar veriyor. Yolumuzun üstü sayılır, saat 15’te diğer aile fertlerini eve bırakıp Ferhan’la yola çıkıyoruz. Baltimore Havaalanı New Jersey istikametinde 45 dakikamızı alıyor, devasa bir oto kiralama binasında belki 15 büyük şirket var, havaalanına yakın sayılmaz, araç kiralamak isteyenleri servislerle getiriyorlarmış. Ferhan’la vedalaşıyoruz, direksiyona ben geçiyorum, Ferhan inmeden önce araçtaki GPS cihazına İmran’ın RutgersBusch Kampüsündeki Konukevi adresini girdi. Eskisi gibi haritadan yol bulmak ve izlemek yok artık, cihazdaki ses hangi yoldan gidilecek, hangi çıkış alınacak, kaç saatte varılacak hepsini sesli olarak söylüyor. Yanlış bir yola girerseniz paniklemiyor, rotayı yeniden hesaplıyor ve sizi doğru yola döndürmek için sabırla çalışıyor. Aslında Rabbimiz hepimizin içine böyle bir GPS programlamış, adına vicdan diyebiliriz, sağduyu diyebiliriz, fıtrat diyebiliriz, önemli değil, o da bize doğru yolu fısıldıyor her zaman ama kaçımız onu dinliyoruz ki?
Bir gün öncesinin yol yorgunluğu, birkaç haftadır süren yoğun çalışma temposunun birikimine rağmen yolculuğum iyi geçiyor. Maryland sınırları içinde otoyolun ortasında bir ada gibi yapılmış 2 dinlenme yeri var, birisi bakım sebebiyle kapalı idi, diğerinde kısa bir mola verdim. Önce neden alıştığımızın tersine otoyolun sol tarafından çıkıp dinlenme tesisine girdiğimi merak ettim, sonra karşı yönden gelenlerin de aynı şekilde yolun solundan tesise girdiklerini fark edince uyandım. Ortada ada şeklindeki tesis otoyolun iki tarafına da hizmet veriyor. Her iki tarafa da birer inşaat yapmak, aynı dükkanları 2 tarafa da açmak, trafiğin tek yönde yoğunlaştığı tatil zamanlarında bir taraftakiler boş dururken diğer taraftakilerin başa çıkamadıkları bir taleple karşılaşmaları gibi sorunlara iyi bir çözüm olabilir. Ancak otoyoldaki diğer dinlenme yerleri böyle değildi.
Kısa bir süre Delaware Eyaletine giriyorum, bir köprü geçecek kadar. Sonra Pennsylvania ve nihayet New Jersey. Yol çalışmaları sebebiyle trafik epeyce yavaşladı. Saat 19:30’da İmran’la Busch Kampüsteki evinin önünde buluşuyoruz, kucaklaşıyoruz.Rutgers Üniversitesi büyük ve yaygın bir alanda birkaç kampüs şeklinde yapılanmış.
Bir doktora öğrencisi arkadaşı bizi yemeğe götürmek istemiş. Önce arabayı diğer kampüsteki park yerine bırakmamız gerekiyor, İmran’ın kaldığı evin önündeki park yeri müsait ama yarın çok misafir törene araçlarıyla geleceği için diğer kampüste park edecekler ve otobüslerle Busch Kampüsteki tören çadırına gelecekler. Önce aracı oraya park ediyor, sonra uzakça bir yerdeki İstanbul Lokantasına gidiyoruz, kaliteli güzel bir yermiş, Türk usulü kebaplar ve tatlılar var, saat zaten 20:30 olmuş, ben çorba ve salata ile yetiniyorum.
Bizi getiren doktora öğrencisi bir başka arkadaşını New York Havaalanına götürmek için söz vermiş, izin isteyip yola düşüyor. Ben de kahvemi içtikten sonra bir taksi çağırmalarını istiyorum, Elazığ’lı bir sürücü geliyor, ABD’ye gelişinin hikayesini anlatıyor bize yolda. Saat 22:30 oldu, çay içmek için bile çok uykuluyum ama İmran bir arkadaşını davet etti, tanışmak, sohbet etmek için bizi bekliyormuş. Onunla da gece yarısına kadar konuşuyoruz.
19 Mayıs Pazar
Dinlendirici bir uykudan sonra sabah banyosuyla tazeleniyoruz, İmran kahvaltıda heyecanlı olduğu için fazla bir şey yiyemedi. Tören için kurulmuş çok yüksek tavanlı, yanları tamamen açık, çelik iskeletli “çadıra” yürüyoruz, yağmur hafiften çiseliyor, yağmurluğumu getirmiştim ama almak istemiyorum. Rutgers Üniversitesinin tüm lisansüstü öğrencileri diplomalarını buradaki törenle alacaklar. İmran törenle ilgili bilgi ve belgelerin verildiği kuyruğa girerken ben önlerde bir yer tutmaya çalışıyorum. Yağmur hızlandı, soğuk bir rüzgar da esiyor. “Graduate School” Dekanı törenin başlamasına yarım saat kala misafirleri yerlerine oturmaya davet etmeye başlıyor, son 20 dakika, son 10 dakika, son 2 dakika derken saat tam 10’da töreni başlatıyor, herkes yerine oturmuş durumda, velilerin ellerindeki fotoğraf makineleri ile en ön sıradakilerin önüne geçmelerini engellemek için de görevliler var ve herkes onların kibar ikazlarını dinliyor. Zaten tribün yok, en önde hocalar, arkada diplomasını alacak öğrenciler, arada bir boşluk ve biz misafirler aynı seviyedeyiz. Tören kürsüsü yüksekte, trafik akışı iyi düzenlenmiş. Dekan kısaca akışı anlatıyor, anonslarda nerede alkışlayacağımızı hatırlatıyor ki zaman iyi kullanılsın. Öğrencilerin yetişmesinde ve törenin hazırlanmasında emeği geçenlere (en üstteki akademik yöneticiden en mütevazı hizmet personeline kadar) teşekkür ediliyor. Rutgers Üniversitesinin 100’den fazla ülkeden 20 bini aşkın lisansüstü öğrencisi var, bugün 800 civarında mezun veriliyor, kitapçıkta hepsinin ismi ve programı yazılı. 247. Mezuniyet Töreni, ne kadar kıskandım!
Tören konuşmaları yok, bu harika, çünkü bizim törenden sonra 300+ km yolumuz var. Yüksek lisans öğrencileri programlarına göre gruplar halinde çağrılıyor, dünyanın dört yanından gelmiş, ilginç alfabeler ve seslerle isimleri yazılan öğrenciler isimlerinin nasıl okunacağını daha önce duyuruyu yapacak görevliye (teşrifatçı = marshal) söylemişler, o da notunu almış ama notu geri öğrenciye vermiş. Böylece sıra öğrenciye gelince o kağıdı tekrar görevliye veriyor, hem doğru isim okunuyor, hem de isim doğru okunuyor. Basit ama akıllıca.
3 noktada öğrencilerin profesyonel fotoğrafı çekiliyor, ayrıca video çekimi yapılıyor, bu sebeple tören sırasında fotoğraf çekmek için uğraşmaya gerek yok, zaten mesafe, açı ve ışık uygun değil. Türkiye’den çok sayıda öğrenci var, arkada bazılarının aileleri Türk bayrağı açtılar. Nihayet İmran’ın ismi okunuyor, Dekanın elini sıkıyor ve kürsüyü boydan boya geçip iniyor, üniversite amblemli özel hazırlanmış pano önünde fotoğrafı çekiliyor ve yerine dönüyor.
Doktora öğrencilerini sona bıraktılar, isimleri okununca tez hocalarının önünde eğiliyorlar, hoca sorguçlarını (“hood”) takıyor, kucaklaşıyorlar, Dekanın da elini sıkıp devam ediyorlar. Çok düzenli ve hızlı bir tören, bir saatte bitiyor, yan tarafta İmran’ın birkaç arkadaşı ile tebrikleşiyoruz, fotoğraflar çekiliyor, ne yazık ki daha fazla kalıp o günün ve birlikteliğin tadını çıkarma şansımız yok, neyse ki iyice hızlanan yağmur da ayrılışı kolaylaştırıyor. Öğle saatlerinde hemen yandaki stadyumda lisans öğrencilerinin de dahil olacağı toplu tören var ama bizim gitmemiz gerek, vedalaşıp hemen yandaki otobüse biniyoruz, diğer kampüsteki otoparka gidiyoruz. Uzun bir kuyruk, lisans öğrencilerinin aileleri stadyumdaki törene gidecekler. Duyurusu önceden yapılmış, yağmur yağsa da tören stadyumda yapılacak!
Biz arabamıza biniyoruz, doğru İmran’ın evine, toparlanıp yola çıkıyoruz. New Jersey – Maryland dönüşü 4 saat sürüyor, trafik oldukça iyi sayılır. Maryland’e girdikten sonra bir benzinciden biraz uğraşarak benzin almayı başarıyoruz, koca depo 35 dolara doluyor! New Jersey’de bizdeki gibi benzini çalışan elemanlar dolduruyordu ama mola yerinde çok kuyruk olduğu için almak istemedik. Çok yağmurlu bir havada başlayan yolculuk sıcak ve güneşli College Park Kampüsünde bitiyor, orada organizasyon farklı, tüm otoparklar bugün için ücretsiz ve halka açık, törenin yapılacağı modern kapalı spor salonuna çok yakın bir otopark bulduk. Az sonra Nihal ve Ferhan bize katıldılar, onlar Ekonomi Binası önünde fotoğraflar çekmişler, Elif, annesi ve abisini oradaki törene bırakmışlar ve hızla tören salonuna gelmişler. Fazla oyalanmadan Ferhan’ı içeri yolluyor, biz de tribünlerdeki yerimizi alıyoruz. Buradaki program akışı ve felsefesi ile epeyce farklı.
Saat 17’de önce hocalar, sonra öğrenciler belirli bir düzen ve disiplin içinde ve müzikle salona giriyorlar ve yerlerine oturuyorlar, yani bu da törenin bir ritüeli burada, epeyce bir zaman alıyor. Çünkü burada Bilgisayar, Matematiksel ve Doğal Bilimler Fakültesinin tüm lisans ve lisansüstü öğrencileri var. Açılış konuşmasını Dekan yapıyor ve evet bir din görevlisi dua ediyor! Güzel bir dua, metnine ulaşmak isterim. İki açılış konuşmacısı var. Birincisi Berkeley Fizik doktoralı, Nobel ödüllü bir profesör, monoton, heyecansız ve sıkıcı bir konuşma yapıyor, epeyce de uzun. Tamam ben yorgunluktan uyudum, yanımdaki genç adam ve gözüme çarpan diğer uyuklayan kişilere ne demeli? Ardından Biyoloji (Lisans) Bölümünü birincilikle bitiren bir kız heyecanlı, akıcı ve eğlenceli bir konuşma yaparak durumu kurtarıyor. Bu tören New Jersey’da olsaydı buraya yetişme şansımız olmayacaktı! Neyseki burada doktora öğrencileri ile başlıyorlar, 50 civarında doktora mezunu olduğu için Ferhan’a sıra çabuk geliyor. Her öğrenci için isim ve tez başlığı okunuyor, danışmanının da ismi okunuyor ve sorguç takma kısmına geçiliyor. Bazılarının tez başlığı koca bir paragraf, okuyan akademisyenin işi epeyce zordu! Tez danışmanı ile kucaklaşma burada da gelenek.
Doktora öğrencilerinden sonra sıra yüksek lisans öğrencilerine geldi. Burada akış Rutgers’daki gibi hızlı değil, belli ki tören uzun sürecek ama bizi ilgilendiren kısmı bitti aslında. Ferhan’a haber versem erken çıkabilir mi acaba? Bulunduğumuz tribüne yakın bir noktada ama onu buradan göremiyoruz. Yandaki boş tribüne geçsem, tam karşıdan işaret etsem olur mu? Şansımı deniyorum, onu tam karşıdan görüyorum ama dikkatini çekemiyorum, çok sürmeden görevli ikaz ediyor, “o kısım törene kapalı, lütfen orada durmayın”. Ben dışarı çıktım, çok geçmeden Elif’i, annesini ve apartmandan arkadaşlarını görüyorum, Elif’in töreni sadece Ekonomi doktora öğrencilerine yönelik olduğu için çabuk bitmiş ve hemen gelmişler ama Ferhan kürsüden inerken yetişmişler. Binanın dışı cıvıl cıvıl, aileler ve mutlu çocukları fotoğraflar çekiyorlar, kucaklaşıyorlar, tebrik ediyorlar, insanlar karşılaştıkları mezunları tanımasalar bile tebrik ediyorlar, güzel bir gelenek.
Ferhan bir ara dışarıya çıkıyor, lisans mezunlarının diploma töreni saat 20:30’a kadar sürecek, böylece biz günün ışıkları bitmeden fotoğraf çekme fırsatı buluyoruz.
Ferhan MIT doktoralı, sevimli Çinli tez danışmanı ile fotoğraf çektirmek istediği için bekliyoruz. Adamcağız tek öğrencisine sorguç takmak için 4 saatlik bir törene gelmiş, orada Ferhan’ın tezinin son halini okuyarak zamanı değerlendirmiş, çünkü son bir haftada 3 kıtada seyahat etmiş ve bu hafta içinde 2 kıtalar arası seyahati daha var!
Akşam oldu, kimse o şenlikli ve pozitif enerji dolu yerden ayrılmak istemiyor ama hepimiz acıktık, evde bizi annelerin bir gece önce hazırladığı mantı bekliyor. Onca arabaya rağmen dönüş trafiği bizi yormuyor, zaten ev yakın. Bu uzun, yorucu ve mutlu günü evde neşeyle yenen bir aile yemeği ile tamamlıyoruz.
Mevlam çocuklarımıza insanlara faydalı olacakları güzel işler yapmak nasip etsin, tüm dostların böyle güzel anlar ve anılar yaşaması dualarımla.
Erkan Türe, 21 Mayıs 2013
